Ο αθλητισμός έχει μια μοναδική δύναμη: μπορεί να αλλάξει ζωές. Ο Νέλσον Μαντέλα το είχε πει ξεκάθαρα: «Ο αθλητισμός έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο. Έχει τη δύναμη να εμπνέει. Έχει τη δύναμη να ενώσει τους ανθρώπους με τρόπο που λίγα άλλα μπορούν.» Και ποιοι έχουν περισσότερη ανάγκη από αυτή την αλλαγή από τα παιδιά που εμείς ως κοινωνία βάζουμε στο περιθώριο; Παιδιά με έντονη παρορμητικότητα, δυσκολίες προσαρμογής, ευαισθησία, αλλά και μεγάλη δημιουργικότητα! Συχνά, αυτά τα παιδιά στιγματίζονται λόγω της συμπεριφοράς τους, χωρίς όμως να αναρωτηθούμε από πού πηγάζει αυτή η συμπεριφορά. Ο αθλητισμός μπορεί να αποτελέσει για εκείνα ένα μέσο όχι μόνο επανένταξης αλλά και αυτογνωσίας, δίνοντάς τους την ευκαιρία να εκφραστούν, να νιώσουν αποδεκτά και να καλλιεργήσουν τις δυνατότητές τους.
Τι χρειάζονται αυτά τα παιδιά
Ας ξεκινήσουμε από το τι δεν χρειάζονται! Δεν χρειάζονται τιμωρία. Δεν χρειάζονται απομόνωση. Δεν χρειάζονται ταμπέλες.
Αυτό που χρειάζονται είναι:
- Έναν χώρο όπου θα μπορούν να είναι ο εαυτός τους χωρίς να νιώθουν
διαφορετικά ή κατώτερα. - Σταθερότητα και σαφή όρια, αλλά χωρίς καταπίεση. Χρειάζονται να γνωρίζουν τι
περιμένουμε από αυτά, αλλά με τρόπο που να τα ενθαρρύνει, όχι να τα φοβίζει. - Έναν ενήλικα που να τα καταλαβαίνει, όχι να τα διορθώνει διαρκώς. Έναν
άνθρωπο που θα μπορεί να δει πίσω από τη συμπεριφορά τους και να τους
προσφέρει στήριξη αντί για κριτική. - Ένα περιβάλλον όπου θα μπορούν να εκτονώσουν την ενέργειά τους
δημιουργικά. - Ένα αίσθημα αποδοχής, ώστε να μην αναγκάζονται να εκφράζουν την εσωτερική
τους ένταση μέσα από προκλητικές ή επιθετικές συμπεριφορές.
Ο αθλητισμός ως μέσο “επανεκκίνησης”
Ο αθλητισμός δεν είναι απλώς μια δραστηριότητα. Είναι μια κοινότητα. Είναι κανόνες, πειθαρχία, συνεργασία, σεβασμός. Μέσα στο γήπεδο, στο ρινγκ, στην πισίνα, στο στίβο, ένα παιδί δεν κρίνεται για το παρελθόν του. Κρίνεται για την προσπάθειά του, τη θέλησή του, το πάθος του.
- Μέσα από τον αθλητισμό, μαθαίνουν να διαχειρίζονται την παρόρμηση, κάτι που τα δυσκολεύει ιδιαίτερα. Σε ένα παιχνίδι, σε έναν αγώνα, πρέπει να σκεφτούν στρατηγικά, να ελέγξουν τις αντιδράσεις τους, να συνεργαστούν.
- Βρίσκουν έναν νέο ρόλο, μια νέα ταυτότητα, όχι ως «ταραχοποιοί» αλλά ως αθλητές, συμπαίκτες, μέλη μιας ομάδας.
- Νιώθουν αποδοχή και αξία, κάτι που συχνά στερούνται. Ένας προπονητής που τους βλέπει όχι ως «πρόβλημα», αλλά ως δυναμικές προσωπικότητες, μπορεί να τους αλλάξει τη ζωή.
Οι γονείς ως σύμμαχοι: Η δύναμη της ενημέρωσης & της ενθάρρυνσης
Γνωρίζουμε πως για τους γονείς αυτών των παιδιών, η διαδρομή δεν είναι εύκολη. Η κοινωνία είναι σκληρή. Τα βλέμματα, οι ετικέτες, οι απογοητεύσεις… όμως, υπάρχει ελπίδα!
Δεν χρειάζεται να είναι μόνοι. Το πρώτο βήμα είναι να δουν το παιδί τους που απλώς χρειάζεται κατεύθυνση. Το δεύτερο βήμα είναι να το βοηθήσουν να βρει αυτόν τον δρόμο , και ο αθλητισμός ΜΠΟΡΕΙ να είναι αυτός ο δρόμος
Ενημερώστε τον προπονητή ή τον υπεύθυνο της ομάδας
Κάθε παιδί είναι μοναδικό. Έχει τις δικές του ανάγκες, τον δικό του ρυθμό, τις δικές του προκλήσεις. Για αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς να ενημερώνουν τον προπονητή ή τον υπεύθυνο του προγράμματος σχετικά με την ιδιαιτερότητα του παιδιού τους.
- Εξηγήστε τι βοηθά το παιδί σας και τι μπορεί να το δυσκολεύει , π.χ. αν δυσκολεύεται να ακολουθήσει πολλές οδηγίες ταυτόχρονα, αν χρειάζεται λίγο περισσότερο χρόνο προσαρμογής, αν το αγχώνουν οι αλλαγές στη ρουτίνα.
- Εμπιστευτείτε τον προπονητή και επιτρέψτε του να δουλέψει με το παιδί σας με τον τρόπο που θεωρεί πιο κατάλληλο.
- Ενθαρρύνετε ανοιχτή επικοινωνία, αν κάτι δεν λειτουργεί καλά ή αν το παιδί σας δυσκολεύεται, μια συζήτηση με τον προπονητή μπορεί να οδηγήσει σε λύσεις που θα διευκολύνουν τη διαδικασία.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να συνεχίσει
Ο αθλητισμός έχει μεγάλη σημασία για τα παιδιά, αλλά για να λειτουργήσει ως θεραπευτικό μέσο, χρειάζεται και η δική σας υποστήριξη.
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να πηγαίνει στις προπονήσεις ακόμα και αν κάποιες φορές διστάζει ή δεν έχει διάθεση. Η σταθερότητα είναι σημαντική. Όχι όμως με επιτακτικό τρόπο. Δώστε του και την δυνατότητα-επιλογή να μην πάει σε κάποιες προπονήσεις.
- Επιβραβεύστε την προσπάθεια, όχι μόνο το αποτέλεσμα. Αν το παιδί σας έδωσε τον καλύτερό του εαυτό, αξίζει αναγνώριση, ακόμα και αν δεν κέρδισε.Αν δεν απέδωσε τα μέγιστα και πάλι έχει αυτό το δικαίωμα.Την επόμενη φορά θα το κάνει.
- Μην μειώνετε την αξία της αποτυχίας. Ένα χαμένο παιχνίδι, μια δύσκολη προπόνηση, μια κακή μέρα είναι μέρος της διαδικασίας. Διδάξτε στο παιδί σας να βλέπει τις αποτυχίες ως ευκαιρίες για μάθηση, όχι ως λόγους να εγκαταλείψει.
- Δώστε στον αθλητισμό τη σημασία που του δίνει το παιδί σας. Αν το παιδί σας ζει για το άθλημα του, στηρίξτε το όνειρό του. Αν το βλέπει απλά ως διασκέδαση, αφήστε το να το απολαύσει. Ο αθλητισμός είναι πρωτίστως χαρά και εξέλιξη.
Κάθε παιδί αξίζει μια ευκαιρία
Δεν είμαστε εδώ για να κρίνουμε, ούτε για να τιμωρούμε. Είμαστε εδώ για να προσφέρουμε ένα χέρι, μια διέξοδο, μια ευκαιρία.
Αν είστε γονείς ενός παιδιού που παλεύει να βρει τον δρόμο του, ελάτε κοντά μας. Ο αθλητισμός μπορεί να γίνει το σημείο επανεκκίνησης. Μπορεί να γίνει το μέρος όπου το παιδί σας θα ανακαλύψει τη δύναμή του, τη μοναδικότητά του, την αξία του. Και μαζί, μπορούμε να δούμε αυτά τα παιδιά να μην εγκλωβίζονται στο παρελθόν, αλλά να χτίζουν το μέλλον τους με σιγουριά και αυτοπεποίθηση.
Γιατί κάθε παιδί αξίζει μια ευκαιρία. Και ο αθλητισμός μπορεί να είναι αυτή η ευκαιρία.
Γιώργος Λουφέκης
Founder/Head coach L-crew
BSc Αθλητικές Επιστήμες
cMSc Βελτιστοποίηση αθλητικής απόδοσης
cMSc Συνθετική Συμβουλευτική & Ψυχοθεραπεία
C.C.E. Sports psychology ΕΚΠΑ
